Van een verfrissende Texels Skuumkoppe tot een verwarmende Duits & Lauret Winterstout en van een zachte Vedett Extra White tot een zware Tripel Karmeliet. De meeste van ons lusten graag een van de vele soorten speciaalbieren. Als echte bierliefhebber zul je waarschijnlijk de meeste soorten al hebben geproefd en je favoriet hebben uitgekozen. Misschien heb je deze al zo vaak gedronken, dat je er langzaam genoeg van begint te krijgen. Het is tegenwoordig echter kinderlijk eenvoudig om ook zelf bier te brouwen. Gewoon vanuit je eigen keuken of huiskamer. Hebben we je interesse? Lees in dat geval zeker verder, want wij vertellen je er graag meer over.
De ingrediënten van een biertje
Voordat we beginnen met het echte werk, vinden we het belangrijk dat je eerst precies weet wat je gaat brouwen. We beginnen dus bij de kern van bier: de ingrediënten.
Het eerste en grootste bestanddeel van bier is water. Een biertje bestaat namelijk voor meer dan 90% uit water. Een belangrijke eigenschap hiervan is dat het water zo zuiver mogelijk moet
zijn. De meeste bierbrouwerijen zuiveren om deze reden het water dat zij gebruiken een extra keer. Zo weten zij zeker dat het water de juiste, speciale samenstelling heeft. Afhankelijk van het soort bier dat je gaat brouwen, mag het water wel bepaalde sporen van mineralen bevatten. Het is dus zeker niet noodzakelijk wanneer je zelf bier gaat brouwen, om het water een extra keer te zuiveren.
Het volgende bestanddeel van een biertje is graan, welke een belangrijk ingrediënt vormt voor de smaak, het alcoholpercentage en de kleur van het bier. Voor de meeste biersoorten wordt brouwgerst gebruikt. Dit is een graansoort dat speciaal wordt geteeld voor het brouwen van bier. Brouwgerst bevat namelijk veel zetmeel en een bepaalde hoeveelheid eiwitten tussen de 9.5% en 10.5%. Het wordt wel eerst gemout voordat het bruikbaar is om mee te brouwen. Je bent echter niet verplicht tot het gebruik van brouwgerst, ook vele andere graansoorten zijn zeker geschikt om een lekker biertje mee te brouwen. Voor een heerlijk witbier wordt bijvoorbeeld tarwe(mout) gebruikt. Daarnaast kun je ook haver, mais of zelfs rijst gebruiken om een lekker speciaalbier te produceren.
Een derde bestanddeel betreft het ingrediënt hop. Dit is een klimplant dat van nature in Nederland voorkomt. De bloemetjes van de vrouwelijke hopplant worden gebruikt, om het bier de kenmerkende bittere smaak te geven. Ook geeft hop het bierschuim de gewenste stevigheid en is het een natuurlijk conserveringsmiddel. Je kunt er ook voor kiezen om naast hop nog andere smaakmakers aan het bier toe te voegen. Zo kun je anijs, koriander of zoethout gebruiken. Maar ook vruchten worden veelvuldig gebruikt. De bekendste voorbeelden hiervan zijn sinaasappelschil in witbieren of kersen in krieksoorten.
Het laatste bestanddeel is gist en is eigenlijk onmisbaar voor het brouwen van bier. Het is namelijk een eencellige schimmelsoort dat in staat is om suikers om te zetten in koolzuurgas en alcohol. Ook is het een belangrijke smaakmaker. Iedere giststam heeft immers een unieke aroma en smaak en zorgt in combinatie met de andere bestanddelen voor een uniek biertje. Let er bij het zelf brouwen van een biertje op dat wanneer gist achterblijft, het bier troebel zal zijn. Voor een helder biertje dien je de gist voor het afvullen te filteren.
Welk brouwmateriaal heb ik nodig?
Nu je de kennis van een brouwprofessional hebt, gaan we verder met de volgende stap. Want een echte bierbrouwer kan natuurlijk niet zonder zijn materiaal. Zoals we al eerder hebben benoemd, is het tegenwoordig al vrij eenvoudig om te beginnen met zelf bier te brouwen. Veel biermerken hebben namelijk eigen brouwpakketten samengesteld, waarmee jij als beginnend brouwer makkelijk uit de voeten kan. Het enige nadeel is dat je vaak niet je eigen ingrediënten kunt samenstellen. Een heel uniek biertje zul je daardoor nog niet zelf kunnen brouwen. We zetten een aantal populaire pakketten op een rij.
- Compleet Bierbrouw pakket Tripel bier – Brew monkey
Dit complete brouwpakket bevat een vergistingsemmer met tapkraan en waterslot. Daarnaast krijg je een ingrediëntenpakket met vers geschroot mout, hop én gist zodat je gelijk kunt beginnen. Je hebt zelfs de keuze uit zes verschillende ingrediëntenpakketten van verfrissende tot verwarmende bieren en van laag tot hoog alcoholpercentage. Uiteraard is een handleiding inbegrepen. Naast de basismaterialen bevat het complete brouwpakket ook een maatglas, hydrometer, kroonkurkapparaat én een thermometer.
- Startpakket Weizen – Brouwchef
In dit startpakket vind je alle ingrediënten die je nodig hebt om maar liefst vijf liter Weizen te brouwen. Daarnaast is ook een vergistingsemmer met tapkraan en waterslot inbegrepen.
- Kingdom brew kit Donker – Brouwland
Dit brouwpakket bevat uiteraard alle ingrediënten die je nodig hebt om een heerlijk donker bier te brouwen. Ook is er een vergistingsemmer met tapkraan en waterslot inbegrepen én krijg je er zowel een vestzakthermometer als een thermometerstrip bij.
Ben je al wat verder in het zelf bier brouwen? Dan raden wij je aan om het Brew Monk brouwsysteem aan te schaffen. Dit is namelijk een automatisch alles-in-een roestvrijstalen apparaat, waarmee je makkelijk 30 liter bier kunt brouwen. Je controleert het maischproces via het programmeerbare besturingsdisplay. Dankzij de geïntegreerde moutpijp, met verstelbare filterschijven, heb je ook nog eens geen aparte filterkuip nodig. Zo ben jij in staat om écht je eigen bier te brouwen.
Blond of bruin en alles daartussen
Uiteindelijk wilt natuurlijk iedereen zijn eigen unieke biertje brouwen. Maar vaak lijkt dit makkelijker dan dat het werkelijk is. Want welke ingrediënten ga je nu precies gebruiken? En welke ingrediënten geven jouw bier een lekkere smaak? Dit proces is grotendeels gewoon proberen. Maar om je alvast op weg te helpen, geven we je tot slot een paar bruikbare recepten.
Het eerste recept betreft een lekker fris tarwebier: een zogeheten wheat ale. Dit is een mooi biertje voor de warmere zomerdagen. Voor het grootste deel is het Amerikaans ingestoken door de Cascade hop, maar het wordt wel vergist met een echte Weizengist. Zodoende krijg je een tarwebier met hinten naar citrus en een vleugje banaan op de achtergrond. Het recept:
- Mout: 1500 gram WhiteSwaen tarwemout (5 EBC)
- Mout: 1000 gram Swaen Dutch Pale Ale (7 EBC)
- Mout: 1500 gram Swaen Pilsner (3 EBC)
- Mout: 100 gram Goldswaen Classic (120 EBC)
- Hop: 30 gram Cascade (bellen, 6,2% alpha)
- Gist: 1 zakje Lallemand Danstar Munich
Het volgende recept is een lekkere en smaakvolle (dry) stout. Met een alcoholpercentage van 6,4% is deze ook niet bijzonder zwaar. Het recept:
- Mout: 4000 gram Swaen Dutch Pale Ale (7 EBC)
- Mout: 500 gram gerstvlokken, van de biologische winkel (2 EBC)
- Mout: 350 gram BlackSwaen Chocolate B (850 EBC)
- Mout: 80 gram BlackSwaen Black (1325 EBC)
- Hop: 30 gram Chinook (bellen, 8,6% alpha)
- Gist: 1 zakje Fermentis US-05 SafAle
Het laatste recept dat wij met jullie delen is voor het brouwen van een fijne tripel met een alcoholpercentage van ongeveer 9%. Voor dit recept hoef je ook geen gebruik te maken van kruiden of andere toevoegingen, dat maakt het een stuk eenvoudiger. Je kunt het natuurlijk wel zelf uitproberen. Het recept:
- 5750 gram Swaen Pilsner – 3,7 EBC
- 150 gram Swaen Belge – 35 EBC
- 700 gram kristalsuiker
- 20 gram Magnum Hop – 11 % alfa
- 12,5 gram Fuggles Hop – 4,5%
- SafBrew BE-256 – Abbey Ale