Als chef-kok heb ik veel te maken met de leveranciers van het restaurant, vooral de kwaliteit moet altijd goed zijn. In mijn zoektocht naar een goede groenteleverancier vond ik het belangrijk dat ik niet alleen de standaard groenten en fruitsoorten kan bestellen, maar ook de bijzondere en onbekende soorten. Zo hoorde ik voor het eerst over Janneke van Klootwijk Specials.
Janneke runt samen met haar broer een verantwoorde groentekwekerij in Raamsdonk. Een bevriende chef vertelde mij over haar passie voor het verbouwen van groente, bijzondere kruiden en eetbare bloemen. Ik raakte gelijk enthousiast en begon met het afnemen van kruiden. Ik merkte meteen hoe goed de kwaliteit was, om nog maar te zwijgen over het aanbod. Er is ontzettend veel keus. We zochten Janneke op bij haar bedrijf in Raamsdonk voor het verhaal achter de producten.
Als we het terrein oprijden zien we een wei met een pony, een schuur en een deel van een kas. We weten niet zo goed wat we kunnen verwachten. De deur staat open en we lopen de schuur in, “Janneke is in de kas!” roept een medewerker. We zien achter haar een grote kas en lopen die kant op. Pas als we de kas binnengestapt zijn zien we hoe ongelooflijk groot deze kas eigenlijk is. En wat een diversiteit aan gewassen!
Janneke vertelt ons dat het om zo’n 25.000 vierkante meter grond gaat. Ze doet dit natuurlijk niet alleen. Samen met haar broer Cees en de medewerker die we al tegenkwamen werkt ze het hele jaar in de kas. Het zijn lange dagen vertelt ze. Alleen in februari en maart, als het op zijn koudst is, hebben ze tijd om bij te komen. Maar ze zijn eraan gewend, groenten verbouwen is met de paplepel ingegoten bij broer en zus Klootwijk. Vader zat in de aardappels en witlof, moeder in de aardbeien en uien.We staan een tijdje te kletsen en komen er al snel achter hoe er gewerkt wordt in de kas. Hier en daar groeit er wat over de paden en verschillende gewassen zijn doorgeschoten in zaad. Het is de bedoeling, planten moeten de ruimte krijgen. Daarnaast wordt er gezaaid op de maanstand, de maanstand heeft invloed op hoe de planten groeien Het tijdstip en de dag van zaaien heeft impact op het eindresultaat.
Janneke vergelijkt planten met mensen, iedere plant is uniek. Zo hebben sommige planten meer dorst dan andere, daarom geeft ze ook niet alle planten tegelijk water.
Dit bevordert de groei en het uiteindelijk resultaat. Om de beste resultaten te krijgen wordt ook het zaad zelf gewonnen. Het kost tijd en ruimte, maar zo weet je in ieder geval zeker dat er niet met de zaden geknoeid is.In totaal worden er jaarlijks 350 soorten planten verbouwd. Cees is verantwoordelijk voor 6 van deze soorten. Zijn gewassen nemen de meeste ruimte in beslag. Hij verbouwt op het moment onder andere snijbiet, paksoi en koriander.
De overige 345 soorten vallen onder Janneke’s verantwoordelijkheid. Zij richt zich meer op de minder gangbare soorten, zoals eetbare bloemen, kruiden, kolen en exotische komkommers. En dan zijn er ook nog de microgroenten. Wortels en pastinaken ter grootte van een halve pink.
Ze heeft veel inspiratie opgedaan tijdens buitenlandse reizen. Ook leest ze graag buitenlandse kooktijdschriften. Ze blijft altijd nieuwe dingen uitproberen. Een nieuw gewas geeft ze drie jaar de tijd, als het dan nog niet loopt gaat het eruit. Zo is ze nu bezig met wilde komkommers. De buitenkant zit vol met harde stekels maar de binnenkant is ontzettend smaakvol en zacht.Bij Klootwijk Specials wordt er samengewerkt met de natuur. Sinds enkele jaren wordt er niet meer gestookt in de kas. Vroeger gebeurde dit wel, na een paar strenge winters zagen ze dit niet meer zitten. Daarnaast is het ook beter voor de planten om af en toe rust te krijgen. De kou zorgt ervoor dat er een natuurlijke balans ontstaat.
Er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt, op een moeiteloze manier houdt de natuur zichzelf in stand. Mocht er toch een plaag om de hoek komen kijken, dan worden er natuurlijke bestrijdingsmiddelen ingezet. Stel dat er ineens veel luizen in de kas zijn, dan worden er lieveheersbeestjes ingezet om dit te bestrijden. “Maar meestal is het andersom” vertelt Janneke, dan zien ze eerst de lieveheersbeestjes en ontdekken ze later pas dat er luizen zijn. Dan is het probleem al vanzelf opgelost.
Door de grote diversiteit aan gewassen en het gebrek aan chemische bestrijdingsmiddelen is de kas in het voorjaar een heus walhalla voor insecten. Er zijn er zo veel en ze zijn zo gezond dat Universiteit Wageningen hier elk voorjaar onderzoek doet. Soms nemen ze zelfs soorten mee voor veredeling, deze worden dan weer ingezet bij andere bedrijven om natuurlijke vijanden te bestrijden.Klootwijk Specials levert in Nederland vooral aan de horeca. Janneke werkt nauw samen met chef koks en groothandels om aan hun wensen te voldoen. De meeste chef koks weten precies wat ze willen. Dagelijks heeft ze contact met deze spijsbereiders, zo weet ze precies op welk formaat elke chef zijn kruiden of komkommers het liefst binnenkrijgt.
Naast de Nederlandse leveranciers gaat ook een deel van de oogst naar het buitenland. De Nederlandse koriander is erg geliefd in aziatische landen. Het liefst zou Janneke zien dat er meer binnen Nederland verkocht wordt, maar ze vertelt dat dit financieel niet haalbaar is. De meeste Nederlanders geven zo min mogelijk geld uit aan groenten, fruit en kruiden. Het resultaat daarvan is dat veel van onze Nederlandse hoge kwaliteitsproducten in het buitenland verkocht worden.
Van de COVID-19 pandemie hebben ze nog niet veel last gehad, al begint het toch merkbaar te worden. Tijdens de tweede golf in Nederland nemen de grootste klanten ineens veel minder af. Toch maakt Janneke zich niet echt zorgen.We hebben tijdens ons aan Klootwijk Specials bezoek Oost Indische kers meegenomen om een heerlijke pesto mee te maken. Lees het recept in deze blog.
Over de auteur
