In de horeca is het heel normaal om fooi te geven en de meeste mensen doen dit dan ook. Maar hoeveel fooi je moet geven, is nog wel eens lastig te bepalen. En wat gebeurt er eigenlijk met de fooi die je uitgeeft? Wij hebben door middel van een klein onderzoek bij restaurants, horecapersoneel, bloggers en consumenten voor jou uitgezocht hoe het zit!
Is fooi geven normaal?
Meer dan 50% van de gevraagde consumenten voelen zich verplicht om fooi te geven. Redenen voor hen om zich verplicht te voelen is dat zij het gevoel hebben dat het personeel dit van hen verwacht. In de horeca lijkt fooi soms wel standaard geworden. Ze willen het personeel niet teleurstellen en denken vaak dat het vanwege het salaris in de horeca wenselijk is. Fooi wordt ook gezien als blijk van waardering en beloning voor hard werk. Consumenten die zelf in de horeca hebben gewerkt geven fooi. Zij vonden het zelf ook prettig om te krijgen en vinden het daarom wel zo netjes om een ander dit ook te geven. Ondanks dat consumenten zich enigszins verplicht voelen om fooi te geven omdat dit van hen wordt ‘verwacht’, zeggen zij er niet anders op behandeld te worden wanneer zij dit niet doen.
Is het in Nederland fooi geven normaal?
Je zou verwachten dat fooi geven een van de ongeschreven regels tijdens het uiteten is, maar in vergelijking met het buitenland, wordt het geven van fooi in Nederland juist vrij en minder verplicht gezien. De reden hiervan is dat de 'fooi' al is verwerkt in het minimumloon. Het wordt dus niet van je verwacht, in tegenstelling tot andere landen. Het geven van fooi wordt dan ook gezien als een blijk van waardering. Omdat je tevreden bent over de bediening, het eten en/of het drinken. De fooi in Nederland die doorgaans gegeven wordt, ligt tussen de 5% - 10%. Ook wordt het bedrag vaak naar boven afgerond. Een rekening van 42 euro wordt bijvoorbeeld afgerond naar 45 euro.
Fooi geven in het buitenland
Als Nederlanders voelen wij ons niet verplicht om fooi te betalen, daar denkt het overgrote deel van de wereld echter anders over. Sterker nog, in Aziatische landen wordt het geven van fooi gezien als belediging. Waarom? Omdat ze het daar heel normaal vinden dat de service gewoon goed is. In Australië en Nieuw-Zeeland wordt alleen fooi gegeven als de service écht goed was, het wordt dus zeker niet als normaal gezien.
Fooi in Amerika
Het compleet tegenovergestelde is de Verenigde Staten, daar worden fooien van soms maar liefst 20% als vanzelfsprekend gezien. Als reden wordt genoemd dat horecapersoneel niet kan leven van het minimumloon. In gebieden waar veel toeristen komen is het tipgeld vaak zelfs inbegrepen. Op de bon vind je het bedrag dan terug als 'tip' of 'gratuity'. Was de service dermate slecht dat je ervoor weigert extra te betalen, dan kun je weigeren de fooi te geven. Het is dan alleen de vraag of je zin hebt in een hartig woordje met de manager.
Fooi in Europa
In Europa zijn we iets vrijer met fooi. Over het algemeen kun je vrijwel altijd uitgaan van 10% tot 15% fooi bovenop het totaalbedrag, natuurlijk zijn er hier en daar uitzonderingen.Uit ons onderzoek is gebleken dat consumenten en bloggers 8,1% fooi geven en denken zelf ook 8% de meest gepaste hoeveelheid is.
De service is hierin belangrijker dan het eten, maar het totaalplaatje speelt toch zeker ook een rol. Als de service of het eten niet naar verwachting is wordt er vaak nog wel fooi gegeven, maar dit is wel minder en er wordt dan ook verwacht dat de een het ander compenseert.
Restaurants en horeca personeel zeggen 4,9% te ontvangen en vinden dat zij 7,5% fooi zouden moeten verdienen. Deze 7.5% geldt alleen wanneer zowel service als eten goed was en niet wanneer er bijvoorbeeld alleen een drankje wordt gedaan.
Hoe denken restaurants over fooi?
Restaurants & horeca personeel vinden niet dat er fooi gegeven hoeft te worden als de service of het eten niet aan de verwachting voldeed. Tenzij dit echt aan omstandigheden ligt buiten het restaurant en personeel om.
Het personeel ziet fooi wel echt als een extra en niet als onderdeel van het loon en bijna alle fooien worden verdeeld over al het werkend personeel en naar ratio (wie meer werkt krijgt ook meer). De meeste mensen geven fooi in restaurants & cafés maar ook in de taxi of aan een pizzabezorger. Ook de krantenbezorger doet ééns per jaar een "fooi ronde" bij het aanbieden van nieuwjaarswensen. Ben jij nog op zoek naar een goede bijbaan? Dan vind je hier de beste bijbaan voor studenten!
Waarom is het geven van fooi zo lastig?
Horeca personeel en restaurants zien wel vaak dat gasten moeite hebben met het geven van fooi. Dit komt omdat sommige gasten alleen een drankje doen. Maar volgens hen is het vooral het betalen met pinpas dat dit moeilijk maakt. Daarnaast denken zij dat gasten zelf misschien niet goed weten hoeveel zij willen geven of hoeveel ‘normaal’ is. Wanneer je fooi geeft, bepaald de werkgever wat hiermee gebeurd. Sommige geven de fooi direct af en andere maken gebruik van een fooipot. Ook bij kleine bedragen is het mogelijk om fooi te geven. Dit wordt doorgaans gedaan door het bedrag naar boven af te ronden. Drink je op terras een kopje koffie en bedraagt de rekening 2,95? Dan zou je dit kunnen afronden naar 3,50. Dit is echter absoluut een verplichte, maar een gevoelskwestie.
Fooi geven in een sterren restaurant
Ondanks dat het in Nederland geen verplichte is om fooi te geven, wordt er in sterrenrestaurants doorgaans minimaal 10% fooi geven. De route naar een sterrenrestaurant neemt veel tijd, geld en moeite in beslag. Het is daarom ook niet meer dan normaal wat extra's bovenop de rekening te betalen.
Fooi geven bij het bestellen van eten
Na het plaatsen van een bestelling op thuisbezorgd.nl verschijnt naast de foodtracker ook de mogelijkheid om de bezorger een fooi van 5%, 10% of 15% te geven. Je stelt jezelf dan waarschijnlijk de vraag of het normaal is om bij thuisbezorgd fooi te geven? Omdat de term normaal relatief is, meten wij dit aan de hand van hoeveel doorgaans gegeven wordt. Een woordvoerder van thuisbezorgd.nl heeft laten weten dat één op de 10 mensen een fooi van 10% geeft. Hoe komt het dat dit maar zo weinig is? Wanneer je thuisbezorgd fooi geeft, dan gaat deze fooi rechtstreeks naar het desbetreffende restaurant. Zij bepalen vervolgens hoe deze fooi verdeeld wordt. Het kan direct worden afgegeven, worden verdeeld in de fooienpot of worden achtergehouden. Er bestaat dus een kans dat de door jou gegeven fooi niet terecht zal komen bij de bezorger.
Wil je de bezorger van thuisbezorgd fooi geven en er zeker van zijn dat hij/zij de fooi ook ontvangt? Omdat het keihard regent buiten of omdat tevreden bent met de snelheid van de bezorging? Dan is er altijd nog de mogelijkheid om een klein bedrag handje contantje aan de deur te geven.
Hoe betaal je de rekening?
Het is handig te weten dat het "not done" is om de ober te wenken of roepen voor de rekening. In plaats daarvan kun je het best een klein gebaar maken naar de ober, zoals het optrekken van een wenkbrauw bij oogcontact. Vervolgens kun je vertellen dat je graag de rekening zou willen betalen.
Kortom, de hoeveelheid fooi die normaal is, is in veel verschillende situaties anders. Onthoud altijd dat fooi niet iets dat verplicht is. Doe dus altijd wat goed voelt en wat past bij jouw portemonnee.
Over de auteur
